Tại phiên chất vấn ngày 17/7, một số thành viên Ban pháp chế HĐND Thành phố đề nghị UBND Thành phố cho biết nguyên nhân, các giải pháp xử lý dứt điểm tình trạng vi phạm tại các chung cư cũ, khu nhà tái định cư lấn chiếm diện tích công cộng, sử dụng diện tích đất sai quy hoạch được duyệt để làm cơ sở kinh doanh dịch vụ trả lại nguyên hiện trạng để làm khu vui chơi công cộng, nhất là làm sân chơi cho trẻ em.
Các khoảng không gian công cộng ở khu tập thể Kim Liên, quận Đống Đa đều bị chiếm dụng
UBND Thành phố cho hay có tình trạng trên là do quy hoạch các khu chung cư cũ được quy hoạch đã tồn tại nhiều năm, nhiều khu vực chưa hoạch định được các khu vực và diện tích dành cho các mục đích công cộng và khu vui chơi cho trẻ em hoặc nếu có chưa đủ đáp ứng được yêu cầu phát triển kinh tế xã hội; Tốc độ đô thị hóa nhanh, mật độ dân cư tăng cao gây áp lực cho hệ thống hạ tầng xã hội và hạ tầng kỹ thuật khu vực.
Do mưu cầu cuộc sống, thói quen sinh hoạt dẫn tới việc lấn chiếm sử dụng diện tích, không gian công cộng vào mục đích kinh doanh, dịch vụ.
Theo phân cấp, chính quyền địa phương ngay từ đầu chưa có các biện pháp trong việc ngăn chặn việc lấn chiếm các diện tích công cộng, sử dụng diện tích đất sai quy hoạch được duyệt để làm cơ sở kinh doanh dịch vụ là đúng với điều kiện thực tế.
Về giải pháp xử lý, UBND Thành phố cho biết, triển khai các Nghị Quyết của Chính phủ và HĐND Thành phố về cải tạo xây dựng và tái thiết các khu chung cư cũ, công tác quy hoạch được các cơ quan xem xét để đưa vào các khu vực và diện tích dành cho công cộng và sân chơi cho trẻ em. Đồng thời đề ra các giải pháp khả thi trong việc xây dựng và cải tạo lại các khu chưng cư cũ trong thời gian tới.
Cùng với việc cải tạo xây dựng lại các khu chung cư cũ, Thành phố tập trung đầu tư xây dựng các khu đô thị mới đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật-hạ tầng xã hội bên ngoài trong đó có quy hoạch các khu vực công cộng và vui chơi cho trẻ em theo Nghị Quyết của HĐND để giảm mật độ dân cư khu vực nội đô.
Trước mắt, Sở Xây dựng tham mưu cho UBND Thành phố tiếp tục có văn bản chỉ đạo đôn đốc chính quyền các cấp tăng cường công tác quản lý trật tự xây dựng tại địa phương. Cụ thể: giao chính quyền địa phương kiểm tra, giải tỏa và thu hồi phần diện tích lấn chiếm đất công, diện tích công cộng, sử dụng diện tích đất sai quy hoạch được duyệt để làm cơ sở kinh doanh dịch vụ. Rà soát sắp xếp lại các diện tích kể cả đất xen kẹt dành không gian sinh hoạt công cộng và sân chơi cho trẻ em cho người dân tại các khu nhà.
Đối với các khu nhà tái định cư trên địa bàn Thành phố có tình trạng lấn chiếm diện tích công cộng, sử dụng diện tích đất sai quy hoạch được duyệt để làm cơ sở kinh doanh dịch vụ là: Do công tác thiết kế tại một số khu nhà tái định cư giai đoạn ban đầu những năm 2000 như khu 7,2ha Vĩnh Phúc, Đền Lừ 1, Yên Hòa, Trung Hòa Nhân Chính , Nam Trung Yên, v.v… chưa bố trí đủ các khu chức năng dịch vụ tiện ích cho người dân nên người dân đã lấn chiếm để kinh doanh.
Một số hộ dân đang buôn bán tại mặt đường khi bị thu hồi đất để phục vụ cho các dự án phát triển hạ tầng kỹ thuật, đường xá, hạ tầng xã hội,… của Thành phố phải di chuyển và tái định cư chuyển lên sinh sống tại các khu chung cư tái định cư, để duy trì cuộc sống nên đã tiếp tục chiếm diện tích, sử dụng các khoảng trống bán hàng (trên diện tích công cộng của khu tái định cư, kể cả buôn bán trong các căn hộ đang ở).
Một số đơn vị được thuê phần diện tích tại tầng 1 để sử dụng vào mục đích kinh doanh dịch vụ phục vụ tòa nhà đã tận dụng, lấn chiếm diện tích sân chung, vỉa hè xung quanh diện tích cho thuê để kinh doanh trông giữ xe, kinh doanh dịch vụ và sử dụng vào các mục đích khác sai quy định.
Hai Công ty TNHH MTV Quản lý và phát triển nhà Hà Nội, Tổng Công ty đầu tư và phát triển nhà Hà Nội nhà được giao quản lý vận hành các tòa nhà tái định cư và khuôn viên khu nhà cũng như chính quyền địa phương được phân cấp quản lý đã để xảy ra việc lấn chiếm nêu trên và chưa có biện pháp trong việc ngăn chặn việc lấn chiếm các diện tích công cộng, sử dụng diện tích đất sai quy hoạch được duyệt để làm cơ sở kinh doanh dịch vụ.
Về giải pháp xử lý, Sở Xây dựng tham mưu cho Thành phố tiếp tục giao cho chính quyền địa phương là UBND các Quận, Huyện và Phường, Xã theo phân cấp tập trung kiểm tra rà soát các diện tích tại tầng 1 và phần diện tích khuôn viên xung quanh khu nhà, khu nhà cũ, các khu chung cư tái định cư, tổ chức sắp xếp lại và thu hẹp diện tích kinh doanh dịch vụ, bán hàng, đỗ xe để tăng thêm diện tích sinh hoạt cộng đồng và sân chơi cho trẻ em. Tận dụng diện tích đất xen kẹt khu vực bố trí cho sinh hoạt cộng đồng, diện tích công cộng và sân chơi cho trẻ em.
Tăng cường kiểm tra, kiên quyết giải tỏa và thu hồi những diện tích lấn chiếm diện tích công cộng, sử dụng diện tích đất sai mục đích để có thêm không gian giành cho sinh hoạt cộng đồng, khu vui chơi công cộng và nhất là làm sân chơi cho trẻ em.
Kiểm tra rà soát toàn bộ các đơn vị thuê phần diện tích kinh doanh tầng 1, trường hợp sử dụng đúng mục đích hoàn thành nghĩa vụ tài chính sẽ được tiếp tục gia hạn cho thuê. Trường hợp sử dụng sai mục đích và lấn chiếm phần diện tích công cộng của khu nhà kiên quyết thu hồi để tổ chức đấu giá theo quy định để có thêm nguồn kinh phí cho công tác bảo trì tòa nhà và khu vực xung quanh./.
